Jak działa turbosprężarka w samochodzie? Samodzielna wymiana jest łatwiejsza niż myślisz
Napęd turbosprężarki opiera się na wykorzystywaniu produktów spalania silnika, czyli gazów wylotowych, które wprawiają w ruch turbiny sprężające powietrze. Następnie sprężone powietrze jest kierowane do silnika, gdzie zwiększa liczbę „wybuchów” jednostki napędowej, co jednocześnie przekłada się na wzrost mocy – zachowując przy tym pojemność silnika na poziomie porównywalnym do silnika wolnossącego.
Mimo, że koszt wymiany turbosprężarki nie jest wygórowany, dla pasjonatów, którzy lubią majsterkować przy swoich samochodach, możliwość samodzielnej naprawy to znakomita okazja do sprawdzenia własnych umiejętności. Warto zaznaczyć, że zadanie to jest stosunkowo łatwe, zwłaszcza jeśli turbina znajduje się w miejscu, do którego można się dostać bez konieczności demontowania wielu innych komponentów.
W trakcie tego zadania przydadzą się następujące narzędzia oraz materiały:
-
środek penetrujący, który ułatwi odkręcanie śrub,
-
klucz z odpowiednią nasadką,
-
duża pojemna misa na płyny, tzw. ,,wanienka”,
-
czyściwo do utrzymania czystości podczas pracy,
-
szczotka druciana, ręczna lub do wiertarki, która pomoże w oczyszczaniu niektórych elementów,
-
środek myjący do silników, szczególnie przydatny do umycia intercoolera wewnątrz,
-
strzykawka medyczna dla większej precyzji,
-
opcjonalnie filtr oleju oraz odpowiedni olej.
-
szczypce.
Po co stosuje się turbosprężarkę w samochodzie?
Ograniczeniem mocy silnika jest jego pojemność. Można oczywiście ją zwiększyć, co jednak wiąże się ze wzrostem wymiarów i wagi jednostki napędowej oraz finalnym zwiększeniem zużycia paliwa. W celu uniknięcia konieczności powiększania samego silnika, istnieje alternatywa pod postacią dostarczania mu większej ilości powietrza. Jak to wygląda? Proces spalania paliwa w cylindrach jest efektywny, o ile proporcja powietrza co do paliwa jest odpowiednia. Dostarczenie właściwej ilości paliwa jest zadaniem prostym, wyzwaniem staje się natomiast dostawa powietrza w określonych parametrach. W poszukiwaniu rozwiązania tego problemu, powstała koncepcja turbosprężarki. W celu utrzymania rozmiaru cylindrów bez zmian i jednoczesnego zwiększenia mocy silnika, stosuje się właśnie turbosprężarki, które dostarczają do komory spalania zwiększoną ilość sprężonego powietrza. W rezultacie uzyskuje się wybuch o wyższej energetyce, co przekłada się na większą moc silnika.
Turbosprężarka, czyli jak działa układ sprężania powietrza w samochodzie?
Turbosprężarka składa się z dwóch wirników połączonych wałkiem. Wirnik turbiny jest napędzany przez gazy wylotowe pojazdu i określany gorącą częścią, z powodu wysokiej temperatury spalin, które emituje. Drugi wirnik, zwany z kolei wirnikiem sprężarki, jest napędzany przez wałek, który jest połączony z wirnikiem turbiny. To właśnie ten wirnik powoduje sprężenie powietrza dostarczanego z dolotu, a następnie transportowanego do komory spalania. Ta część turbosprężarki znana jest jako część zimna.
Pomiędzy turbosprężarką a silnikiem znajduje się intercooler, który odpowiada za chłodzenie sprężonego powietrza. Im bardziej zimne jest to powietrze, tym staje się gęstsze, co pozwala na dostarczenie większej ilości tlenu do komory spalania. To z kolei umożliwia spalanie większej ilości paliwa, przekłada się na uzyskanie bardziej znaczącej mocy. Wyraźną różnicę można zauważyć szczególnie podczas jazdy nocą lub w mglistą pogodę, gdy intercooler skutecznie schładza powietrze i poprawia wydajność układu.
Wymiana turbosprężarki krok po kroku
Wyzwanie związane z wymianą turbosprężarki polega nie tyle na samej jej wymianie, ale przede wszystkim na zlokalizowaniu elementu pod maską pojazdu. Jeśli turbina znajduje się w miejscu, które umożliwia łatwe jej wyjęcie, procedura naprawy będzie bardziej efektywna i szybsza. Oto wskazówki dotyczące zastępowania zużytej lub uszkodzonej turbosprężarki nową.
Zaplanowanie wymiany
W pobliżu turbosprężarki występują skrajnie wysokie temperatury, osiągające nawet kilkuset stopni Celsjusza – co bezwzględnie należy wziąć pod uwagę podczas próby demontażu tego elementu. Sposób, w jaki turbosprężarka jest przymocowana, może nieco się różnić w zależności od modelu samochodu, ale zawsze związany jest z koniecznością odkręcenia co najmniej kilku śrub.
Przed przystąpieniem do demontażu warto użyć drucianej szczotki do usunięcia rdzy ze śrub mocujących turbosprężarkę. A kilka dni przed planowanym demontażem, zaleca się spryskanie śrub środkiem penetrującym. Pomoże to uniknąć przypadkowego uszkodzenia śrub podczas ich odkręcania i ułatwi całą procedurę. Jednakże warto pamiętać, że nawet pomimo tych przygotowań, demontaż śrub narażony jest na ekstremalne różnice temperatur, dlatego 100% sukces pomyślnego ich odkręcenia, nie jest niestety gwarantowany.
Demontaż istniejącej turbosprężarki
Zazwyczaj, aby zdjąć turbosprężarkę, pierwszym krokiem jest usunięcie jej osłony, a następnie odkręcenie lub wypięcie obejm, które trzymane są przez węże (do tego celu warto użyć szczypiec). Po przygotowaniu turbosprężarki do demontażu, można przystąpić do jej wyjęcia spod maski samochodu. Do tego celu używa się klucza z nasadką lub klucza płaskiego.
Sprawdzenie układu dolotowego
Kolejno, warto dokładnie zbadać układ dolotowy pod kątem obecności nadmiaru oleju. Szczególnie istotne jest skupienie się na stanie intercoolera. W miarę akceptowalne jest lekkie, ciemne osadzanie się oleju, jednakże jeśli po demontażu części z samochodu wyleje się znacząca ilość substancji, warto sięgnąć po dedykowane środki, które pomogą oczyścić chłodnicę. Tego rodzaju czynność znacząco wydłuży żywotność nowej turbosprężarki.
Montaż nowej turbosprężarki
Wszystkie etapy demontażu powtarzamy w odwrotnej sekwencji, zapewniając prawidłowe zamocowanie nowej turbosprężarki. Przed przykręceniem przewodu zasilającego turbosprężarki, olej należy napełnić przez wlot, gdzie przewód ten jest montowany do magistrali olejowej. Dzięki temu zapobiegniemy jałowemu obracaniu turbosprężarki przed rozpoczęciem dostarczania oleju przez pompę.
W zależności od konkretnego modelu pojazdu, mogą występować dodatkowe elementy wymagające uwagi, takie jak np. rurki łączące turbinę z blokiem silnika, które dostarczają olej do turbiny, a także uszczelki kolektora. Ponadto, zaleca się również wymianę oleju silnikowego wraz z filtrem, aby zapewnić nowej turbosprężarce sterylne warunki pracy.
źródło artykułu: Grupa Topex